Nghịch lý Stockdale là một kỹ thuật để vượt qua những thời điểm khó khăn và mơ hồ bằng cách kết hợp khả năng đối mặt với sự thật phũ phàng với thực tế và khả năng duy trì niềm tin vững chắc rằng cuối cùng bạn sẽ chiến thắng, bất kể điều đó có xa vời đến đâu.
Nghịch lý này được phát biểu lần đầu trong quyển sách nổi tiếng, "Từ tốt đến vĩ đại" của tác giả Jim Collins.
Câu chuyện cuả Stockdale
Stockdale, một tướng lĩnh quân đội bị cầm tù suốt 8 năm trong chiến tranh và ông vẫn sống sót. Ông đã sống sót khi không cần đến quyền trao trả tù binh, không biết trước ngày được trả tự do, không biết chắc chắn rằng mình có còn sống để gặp gia đình hay không?
Cuộc đời ông trải qua đủ mọi thăng trầm trong nhà tù với tra tấn, khổ sai và đầy khó khăn…
Jim Collins một lần phỏng vấn về việc làm thế nào mà Stockdale đã có thể sống sót trong hoàn cảnh khắc nghiệt như vậy?
Stockdale trả lời: Tôi chưa bao giờ mất niềm tin vào kết cục câu chuyện. Tôi chưa bao giờ nghi ngờ vào việc mình có thể thoát được. Hơn thế nữa tôi còn muốn biến đây trở thành sự kiện quan trọng trong cuộc đời mình, mà nếu nhìn lại Tôi không muốn đánh đổi…”
Sau đó Collins tò mò hỏi thêm:” Vậy thì ông chứng kiến thấy những người không thoát được, họ chết thì trong thời khắc đó họ nghĩ những gì? Có giống ông không?
Ông nói:” Ồ dễ biết lắm. Những người lạc quan.”
Khả năng sống sót của Stockdale là khả năng pha trộn trông có vẻ nghịch lý giữa việc đối mặt với hiện thực đầy khắc nghiệt với một hy vọng không lay chuyển cho tương lai.
Tại sao những người lạc quan lại không thể tồn tại được?
Theo như lý giải của Stockdale, “những người lạc quan” sẽ nói : “Chúng ta sẽ được thả vào lễ Giáng Sinh”. Giáng sinh qua đi, họ lại nói : ” Rồi chúng ta sẽ được thả vào lễ tạ ơn”. Rồi lễ tạ ơn cũng qua đi, không có bất cứ một cuộc trao trả tù binh nào cả, Họ lại hy vọng đến lễ Phục Sinh năm sau và rồi họ chết vì trái tim tan nát vì hy vọng.”
Và thực tế sai lầm
Sáng nay mình có một buổi coaching với khách hàng, một nhóm các bạn trẻ vô cùng tài năng. Nhưng trong buổi này đã giúp mình phát hiện ra một sự thật, hầu hết chúng ta đều như những người lạc quan ở trên kia.
Chúng ta xây dựng kế hoạch kinh doanh dựa trên một niềm tin và mong đợi rằng chắc là giữa tháng 8, tháng 9 tình hình sẽ quay trở lại như bình thường và tôi sẽ quay trở lại nhịp sống và cách thức kinh doanh như trước đây.
Cá nhân mình nghĩ đó là một sai lầm. Sẽ rất khó để chúng ta quay trở lại trạng thái như cũ, vì qua đợt covid này, tư duy, thói quen, nhu cầu và hành vi của người tiêu dùng, của người lao động đã hoàn toàn khác.
Chính cách suy nghĩ là mọi thứ sẽ sớm trở lại bình thường đã làm cho chúng ta xây dựng các kế hoạch một cách đối phó và chắp vá. Các cty nghĩ rằng tôi cố gắng bán các sản phẩm online chỉ để bù cho khoản chi phí trước mắt, chỉ để làm sao trả lương được cho đội ngũ, để duy trì thôi rồi khi tình hình quay trở lại tôi sẽ làm giống ngày xưa.
Một số doanh nghiệp khác cố gắng sử dụng online để mô phỏng cách làm offline ngày xưa và bỏ qua rất nhiều lợi điểm của online.
Có phải từ tháng 4 chúng ta đã từng nghĩ như thế và bây giờ đã sang tháng 8 rồi không? Có phải chính chúng ta cũng đang dần cảm thấy mất hy vọng vì đã nhiều lần mong đợi được mở cửa như cũ và thất vọng không?
Chắc chắn chúng ta biết rằng tình hình sẽ ổn hơn. Nhưng thực tế chúng ta cần đối mặt là không biết đến bao giờ điều đó mới diễn ra.
Giải pháp cho những lúc khó khăn
Thay vì hy vọng tháng 8, 9 hay lâu hơn nữa, chúng ta cần thay đổi tâm thế. Đây là giai đoạn tìm kiếm con đường thành công trên online. Đây là giai đoạn thay đổi mô hình vận hành của mình để giảm thiểu tính dễ bị tổn thương như hiện tại. Hãy lập một kế hoạch cho việc làm thế nào để tận dụng cơ hội này và tận dụng online như một lợi thế không dễ gì có được.
Dù bạn là doanh nghiệp bao nhiêu năm, đây cũng nên là giai đoạn mà chúng ta cần tư duy như một người khởi nghiệp để luôn tìm kiếm những giải pháp mới, sản phẩm mới, mô hình vận hành mới. Đây cũng là giai đoạn mà bạn thực sự phải quan tâm đến những sự thay đổi của khách hàng và người lao động từ bên trong insights của họ.
Bài viết chỉ mang quan điểm cá nhân và chỉ để tham khảo như một góc nhìn khác cho các doanh nghiệp.
Mong mọi người luôn bình an và có nhiều sức khỏe
Comments